Inżynieria przemysłowa i inżynieria produkcji. Czym zajmują się te dziedziny?

Inżynieria przemysłowa stanowi interdyscyplinarną dziedzinę łączącą aspekty techniczne z teorią zarządzania przedsiębiorstwem. Specjaliści tej branży optymalizują złożone systemy produkcyjne i organizacyjne w różnych sektorach przemysłu. Poznanie różnic między inżynierią przemysłową a inżynierią produkcji pomoże zrozumieć zakres działania obu dziedzin – zwłaszcza że niekiedy te pojęcia są stosowane zamiennie.

Charakterystyka inżynierii przemysłowej

Inżynieria przemysłowa to dziedzina wiedzy skupiająca się na projektowaniu, usprawnianiu i zarządzaniu zintegrowanymi systemami ludzi, maszyn, materiałów i energii. Jej celem jest optymalizacja złożonych procesów, systemów i organizacji w przedsiębiorstwach produkcyjnych. Specjaliści tej dziedziny czerpią z wiedzy nauk technicznych, matematyki, zarządzania i informatyki – dzięki temu mogą poprawiać wydajność, produktywność i jakość w zakładach przemysłowych.

Multidyscyplinarny charakter inżynierii przemysłowej sprawia, że obejmuje ona: 

• planowanie i zarządzanie projektami;
• organizację i metody pracy;
• normalizację standardów pracowników i maszyn;
• komputerowo zintegrowane wytwarzanie. 

Dodatkowo specjaliści zajmują się ekonomią i zarządzaniem finansami, systemami informatycznymi oraz metodami określania ilościowych i jakościowych wskaźników. Rozwój tej dziedziny wynikał z potrzeby znalezienia rozwiązań dla problemów organizacyjnych i zwiększenia efektywności produkcji przy obniżeniu kosztów.

Zakres działania i kompetencje specjalistów tej dziedziny

Inżynierowie przemysłowi angażują się w ocenę praktyk wpływających na wydajność zakładu i proponują ramy postępowania dla pozostałych pracowników. Ich zadania obejmują przegląd harmonogramów produkcji, specyfikacji inżynierskich i przepływów procesów w celu zrozumienia stosowanych metod i działań. Specjaliści dążą do maksymalizacji wydajności produkcji części i produktów oraz świadczenia usług poprzez opracowywanie systemów kontroli zarządzania.

Kluczowy element pracy inżyniera przemysłowego stanowi współpraca z różnymi działami firmy. Oprócz tego komunikuje się z klientami w zakresie specyfikacji produktów, z dostawcami oraz z kadrą zarządzającą w kwestiach możliwości produkcyjnych. Analizuje funkcjonowanie wyposażenia, aby dostrzec pole do modernizacji w celu poprawy efektywności całego systemu produkcyjnego. Przygotowuje również procedury kontroli jakości i projektuje systemy koordynujące działania oraz planowanie produkcji w przedsiębiorstwie.

Czym zajmuje się inżynieria produkcji?

Chociaż inżynieria produkcji oraz inżynieria przemysłowa mogą wydawać się podobne, istnieje między nimi zasadnicza różnica. Inżynieria produkcji jest dyscypliną zajmującą się regułami rządzącymi projektowaniem procesów i wyrobów, a także określa podstawy eksploatowania maszyn i zarządzania procesami produkcji. Z punktu widzenia praktycznego stanowi ogół działań, których celem jest skuteczna produkcja od momentu zdefiniowania potrzeby aż po moment jej pełnego zaspokojenia. Specjaliści tej dziedziny odpowiadają za kreację i rozwój nowoczesnych linii produkcyjnych i montażowych w zakładach przemysłowych.

Do najważniejszych obowiązków inżyniera produkcji należy wprowadzanie i monitorowanie pakietu technicznego oraz jego kontrola. Pakiet techniczny obejmuje sposób produkcji oraz montażu maszyn, czyli ogół działań podejmowanych w celu ich wytwarzania. Specjalista jest również odpowiedzialny za identyfikację i analizę kwestii z zakresu inżynierii, ma możliwość wysuwania propozycji nowych rozwiązań i wprowadzania ich w życie.

Konkretne zadania i odpowiedzialności inżyniera produkcji

Inżynier produkcji pełni nadzór nad procesami produkcyjnymi, analizuje występujące problemy produkcyjne i pracuje nad ich minimalizacją. Ale to nie wszystko – oprócz tego:

• opracowuje dokumentację procesową w obowiązujących standardach;
• przeprowadza szkolenia w zakresie wymagań procesowych, jakościowych, technik i metod pracy;
• wspomaga produkcję w zakresie kwestii jakości, bezpieczeństwa oraz redukcji kosztów, precyzji dostaw i produktywności;
• definiuje najbardziej efektywne procesy produkcyjne i nierzadko zarządza zespołem.

Działania w tym zakresie obejmują zmiany w narzędziach i procedurach, sporządzanie raportów oraz statystyk wskaźników produkcji, analizę i propozycje operacji usprawniających proces produkcji. Specjalista tej dziedziny ma kontrolę nad dokumentacją procesów produkcyjnych, co oznacza ustalanie standardów i dyspozycji stanowiskowych oraz aktualizację danych. Kolejny istotny element jego pracy stanowi udoskonalanie procedur produkcyjnych w ramach poprawy jakości, efektywności i redukcji kosztów.

Aby ułatwić pracę inżyniera przemysłowego oraz inżyniera produkcji, potrzebne są odpowiednie narzędzia. Do tego zadania doskonale sprawdzi się TOMAI Factory System – zaawansowane oprogramowanie dla produkcji, które służy do planowania, zarządzania, monitorowania oraz optymalizacji procesów produkcyjnych.

Różnice między inżynierią przemysłową a produkcyjną

Inżynieria przemysłowa koncentruje się na przemyśle jako całości i stanowi połączenie aspektów technicznych z teorią kierowania przedsiębiorstwem. Synergia tych dwóch elementów czyni ją domeną multidyscyplinarną, ponieważ czerpie z wielu gałęzi wiedzy. Współcześni eksperci inżynierii przemysłowej rozwiązują nie tylko problemy technologiczne, lecz także proceduralne w celu poprawy efektywności i maksymalizacji zysków.

Natomiast zarządzanie i inżynieria produkcji skupiają się na projektowaniu wykonywanych artykułów oraz planowaniu zadań związanych z kontrolą czynności wytwórczych i eksploatacji maszyn. Osoby wykształcone w tej dziedzinie dążą do właściwego programowania przebiegu całego procesu produkcyjnego w zakładzie, aby minimalizować straty czasu czy zasobów. W porównaniu do inżynierii produkcji, która koncentruje się głównie na aspektach technicznych, inżynieria przemysłowa kładzie większy nacisk na procesy organizacyjne i biznesowe.

Kwalifikacje i wymagania zawodowe

Inżynier produkcji musi legitymować się wykształceniem wyższym, posługiwać się językiem angielskim i obsługiwać odpowiednie programy komputerowe, głównie CAD. Istotne jest również posiadanie zdolności technicznych, umiejętności negocjowania, odpowiedzialności, sumienności oraz precyzji w działaniu. Specjalista tej dziedziny powinien charakteryzować się znajomością nowoczesnych technologii produkcyjnych oraz metodologią zarządzania projektami.

Inżynier produkcji odpowiada za optymalizację procesów produkcyjnych w celu zwiększenia efektywności, jakości oraz bezpieczeństwa na linii produkcyjnej. Jego działania obejmują analizę i minimalizację problemów pojawiających się w trakcie produkcji oraz przygotowanie odpowiedniej dokumentacji w zakresie wymagań procesowych. Organizowanie i prowadzenie szkoleń z zakresu wymagań procesowych, norm jakościowych oraz stosowanych technik i metod pracy stanowi kolejny element obowiązków.

Inżynieria przemysłowa i inżynieria produkcji stanowią komplementarne dziedziny wiedzy, które wspólnie przyczyniają się do rozwoju nowoczesnego przemysłu. Specjaliści obu obszarów odgrywają ważną rolę w optymalizacji procesów, poprawie efektywności oraz wprowadzaniu innowacji technologicznych w przedsiębiorstwach produkcyjnych.